Keçmiş və mövcud məktəb və ideologiyalar qarşısında İslamın qadın haqqındakı fikirini təyin edən və ortaya qoyan ən əhəmiyyətli şey qadın və kişisini insanlıq vəzifələri və məfhumları baxımından bərabər qəbul etməsidir.
İslam, həm qadına və həm də kişiyə bərabər bir gözlə baxmaqdadır. Həm kişisini və həm də qadını bir insan olaraq qəbul etməkdədir.
Bu görüş istiqamətində qadına da bir insan olaraq təvəccöh etməkdə və qadını, insanlıq və bərabərlik baxımından kişi ilə eyni müstəvidə qərar etməkdədir.
İslam, qadına qadınlığı cəhətindən baxmaqda və onun qadınlıq şəxsiyyətini təyin edib istiqamətləndirməkdədir. Hakeza kişiyə də kişiliyi cəhətindən baxmaqda və hər birinə bəzi öhdəçiliklər yükləməkdədir. Haqq və hüquqlarını da onların qabiliyyət və təbiətləri əsasınca təyin etmişdir. Belə ki əməl və hərəkətlər fərdlərin ehtiyac və vəziyyətlərinə razı olacaq bir şəkildə qadın və kişi arasında bölünmə edilməkdədir. İşdə cəmiyyətdə qadın və kişi arasında hökm və vəzifələr sahəsində bədənə gələn ixtilafların qaynağı da budur.
Buna görə də qadın və kişinin cəmiyyətdə vəzifə və hökmlərinin fərqli olması da qadınlıq və kişilik şəxsiyyətinin ehtiyac və qabiliyyəti əsasına dözər. Bunun miyar və ölçüsü də hər birinin ehtiyacı ilə təbii və fitri şərtləridir. Amma insanın insanlığı ilə əlaqədar tənzimləmələrdə qadın ilə kişi arasında heç bir fərqlilik yoxdur. Çünki İslamda qadın və kişi insan olma barəsində bərabərdirlər.
Qadını da bir insan olaraq qiymətləndirən tək məktəb İslamdır. İslam, qadın və kişisini bərabər qəbul etməkdədir. Amma çox təəssüf ki mədəni olduğu iddia edilən Avropa cəmiyyətində də dahi belə uca və sabit bir düşüncə mövcud deyil. Hətta qadını yalnız bir dişi, cinsi ehtiyaclarının təmini və ləzzət üçün bir vəsilə olaraq görürlər. Buna görə də sözdə mədəni Avropa cəmiyyətində qadının həyatı onun ruhi və təbii vəziyyətiylə ziddiyyət təşkil edən saysızca müşkülat və çıxmazlarla iç-içədir."
İşdə burada qadın, cəmiyyətdə həm özünün və həm də kişinin bir insan olduğuna və bu barədə kişilə bərabərliyinə inanmaqdadır. Bir insan olaraq ictimai bir iş və səy içinə girməkdədir. İctimai əlaqələrin müxtəlif mərhələlərində və insani şəxsiyyət baxımından kişilə bərabər bir hala gəlməkdədir. O zamanda cəmiyyətdə qadının çox yüksək bir insani səviyyədə kişilə bərabər olduğuna etiraf etmə zərurəti təsdiqlənmiş olmaqdadır. Amma əgər bundan başqa bir şey olsa yəni qadın cəmiyyətdə özünə yalnız bir dişi olduğu gözüylə baxar, öz insanlıq mövqesini görməzlikdən gəlir və bu sadə təfəkkür tərzi ilə rüşde çatsa öz şəxsiyyətinin zadəgan mərhələlərini qat etmə yolundan məhrum qalar və bir dişi ünvanıyla müxtəlif rəng və vəsilələrlə münzevi, məğlub bir hala gələr. O zaman da yalnız bir ləzzət götürmə vəsiləsi olaraq tanınar.
Bu iki fərqli təfəkkür tərzinin misdaklarını, qadının İslamın kölgəsində yaşadığı dövrlər ilə müxtəlif mədəniyyətlərdəki tarixində açıq bir şəkildə müşahidə etmək mümkündür. Çünki İslam təlimləri işığında zadəgan qadın şəxsiyyətinin varlığını göstərən bir çox nümunə və şahidlərə rast gəlirik. Halbuki digər mədəniyyət və birliklərdə qadının dişiliyindən başqa bir şey tapmaq mümkün deyil və qadın beləsi mədəniyyətlərdə öz əzəmət və ucalıq əsasını dişilik ölçüsündən başqa bir şey üzərində bina edə bilməz. Çünki insani ölçülərdən uzaq yalnız dişiliyinə təvəccöh edilən bir qadın, öz fitri və təbii qabiliyyətlərinin inkişafı, xeyr və salaha çatmaq üçün hər hansı bir yol tapa bilməz.
(İslamşünas:Muzzəmmil Naxçıvani)